Waarom katten op bed plassen (en wat je eraan kunt doen)

Na een lange dag is het eindelijk tijd om lekker je bed in te rollen. Net voordat je gaat liggen zie je ineens een grote natte plek… Help kattenpies! 

Tja, het is de meeste katteneigenaren wel eens overkomen dat hun kat in bed heeft geplast en het is natuurlijk heel vervelend. Een ding staat vast, boos worden op jouw harige gezinslid heeft helaas weinig zin.

Het kan echt bij elk kattenras weleens voorkomen. Het goede nieuws is dat er wel degelijk (makkelijke) oplossingen zijn, elk afhankelijk van de reden dat jouw kat op bed plast. 

Voordat je het probleem kunt stoppen, moet je eerst weten wat de oorzaak is. Er zijn doorgaans drie mogelijke oorzaken: problemen met de kattenbak, stress of een medische reden. We hebben alles voor je uitgezocht en lichten alle punten toe met handige tips om te voorkomen dat jouw kat op bed blijft plassen.

Het zou zomaar kunnen dat jouw kat een keertje een ongelukje heeft op jouw bed. Heel vervelend natuurlijk maar al helemaal als het met regelmaat voorkomt. Het is belangrijk om eerst uit te zoeken waarom jouw kat op bed plast zodat je precies weet wat je eraan kunt doen. Wij hebben alle oorzaken voor je op een rijtje gezet plus tips om het bed plassen in de toekomst te voorkomen.

1. Medische problemen

Heeft jou kat dit gedrag nog nooit eerder vertoont? Het is verstandig om de dierenarts in elk geval even te bellen, of een afspraak in te plannen voor een check-up. Het zou zomaar kunnen dat er een medische oorzaak is en er zijn meerdere lichamelijke aandoeningen die dit gedrag zouden kunnen veroorzaken zoals:

• blaasontsteking
• urineweg infectie
• blaasgruis
• schildklierafwijkingen
• nierproblemen
• ouderdom

Als de dierenarts onderzoek heeft gedaan en het blijkt dat er niks aan de hand is dan is het tijd voor een onderzoek binnenshuis; heeft jou kat stress of ligt het aan de kattenbak? Lees verder om te ontdekken waardoor jouw kat wellicht op bed plast en wat je eraan kan doen.

2. De kattenbak

Plassen in kattenbak niet vanzelfsprekend

Katten zijn lief, gezellig en soms een beetje eigenaardig. Ook hebben ze uitgesproken ‘meningen’ over hoe dingen –volgens hen– zouden moeten zijn, waaronder de kattenbak. 

Het zijn kieskeurige beestjes en dit zal je zeker merken als het gaat om waar zij naar het toilet gaan. 

Als jouw kat begint te urineren op plekken waar ze dat niet moeten doen kan het dat ze óf echt heel nodig moesten, een ongelukje dus, of het betekend dat het tijd is om de kattenbak nader te inspicteren.

Zoals we zeiden, katten zijn nou eenmaal kieskeurig.

Ook over hun slaapplek kunnen katten kieskeurig zijn. Je leest er hier meer over.

Het probleem: De kattenbak zelf

De grootte van de bak is een van de voornaamste redenen waarom katten hun kattenbak niet fijn vinden. Als ze zich opgesloten voelen of hun lichaam tegen de zijkanten raakt of zichzelf erin moet wurmen om te kunnen gaan, zullen zij er niet graag plassen. 

Sommige katten zijn ook kieskeurig over de vorm en het ontwerp van de kattenbak. Misschien vinden ze een afgesloten kattenbak fijner in plaats van een open kattenbak. Ze hebben soms ook een voorkeur voor hoe ze de kattenbak in kunnen gaan. Oudere katten met artritis kunnen moeite hebben om in een kattenbak met hoge rand te stappen. Ook kittens kunnen niet zomaar in een hoge bak klimmen, voor de kleintjes zal je dus in eerste instantie ook een ander exemplaar moeten aanschaffen. 

De oplossing

Probeer de kattenbak te zien uit het oogpunt van een kieskeurige katachtige. Als je er echt voor wil zorgen dat je kat niet meer op je bed plast, moet je wellicht investeren in een grotere kattenbak.

Voordat je een hele nieuwe bak aanschaft, kun je ook proberen om andere kattenbakvulling te gebruiken. Katten vinden klontvormende ongeparfurmeerde kattenbakvulling vaak het prettigst!

Het probleem: De plek van de kattenbak

Katten gaan het liefst naar een kattenbak die op een rustige plaats staat. Het is dus een goed idee om de locatie van de bak nader te inspecteren. Denk aan de volgende dingen:

• Geluidsoverlast van het gezin: ook katten doen liever hun behoefte in een privé setting zonder drukke kinderen of andere toeschouwers om zich heen. Best logisch toch?
• Geluidsoverlast van wasmachine of droger: het lijkt zo’n goed idee, de kattenbak in het washok. Maar jouw aaibare vriend vindt dit waarschijnlijk helemaal niks. Door de herrie kunnen ze ongemakkelijk of zelfs bang zijn en zullen ze opzoek gaan naar een plek waar ze zich op hun gemak voelen; jouw bed bijvoorbeeld!
• Te grote afstanden afleggen: katten willen geen Poolse landdag hoeven af te leggen om de bak te bereiken. Zeker niet wanneer de nood hoog is.

De oplossing

Als je maar één kattenbak hebt, probeer een tweede op een andere plek te plaatsen. Zoek een rustige plek uit waar je kat makkelijk kan komen. Als de bak moeilijk te bereiken is, zoekt je kat vanzelf een andere plek om te plassen. Als je woning twee verdiepingen heeft, heb je waarschijnlijk een kattenbak per verdieping nodig voor optimaal gemak. Op deze website kun je nog meer tips vinden.

Het probleem: is de kattenbak is niet schoon genoeg (volgens jouw kat)

Katten vinden het fijn om schoon te zijn. Het zijn hele hygiënische beesten. Een stinkende kattenbak vol met urine en uitwerpselen is dan niet fijn. Is de bak niet schoon? Dan zul je dat snel genoeg merken omdat ze op een andere plek zullen gaan… Eentje die wel aan hun hoge eisen voor hygiëne voldoet. Jouw heerljke bed met de zachte, absorberende dekens natuurlijk.

De oplossing

Je voelt deze tip al aankomen: houd de kattenbak schoon! Schep iedere dag even de poep eruit. Als er teveel nattigheid is, verschoon je vulling.

Maak regelmatig de gehele bak schoon; dus al het grind eruit en schrobben maar! Katten houden niet zo van de geur van schoonmaakmiddel, dus zorg dat je de bak goed naspoelt als je hebt schoongemaakt. Oja, en laat de bak goed drogen voordat je nieuw grind toevoegd.

Het probleem: meerdere katten op 1 bak

Niet alle katten zullen hier problemen mee hebben, maar het is veelvoorkomend oorzaak van bedplassen. Sommige katten hebben gewoonweg liever een kattenbak helemaal voor zichzelf. 

De oplossing

Deze oplossing spreekt voor zich natuurlijk, zorg ervoor dat elke kat zijn eigen plekje heeft om zijn behoeftes te kunnen doen.

3. Stress en angst

Wanneer de kattenbak geen probleem vormt, ligt de oorzaak vaak bij stress of angst. Terwijl het aanschaffen van een nieuwe kattenbak een makkelijke oplossing is, is het helpen van een gestresste kat een stuk minder eenvoudig. Waardoor raken katten gestresst? 

Het probleem: Plotselinge veranderingen in huis

Een plotselinge verandering in huis kan een kat gestresst maken. Hij kan zich dan lastig gaan gedragen. Op die manier communiceren ze hun stress. Denk aan een pasgeboren baby, een ander huisdier of een verhuizing. Dit kunnen allemaal aanleidingen zijn voor stress bij jouw kat. Ze verstoppen zich dan graag op een rustige en veilige plek: jouw slaapkamer. Tja, en als er dan geplast moet worden dan is jouw bed daar een ideale plek voor.

De oplossing

Je kunt beginnen met het gesloten houden van de slaapkamerdeuren. Je kunt ook de bedden afdekken met een douchegordijn of een ander niet-doorlatend materiaal. Maar dit zal het onderliggende probleem natuurlijk niet oplossen. Om je kat echt te helpen, kun je nagaan of er inderdaad een grote verandering heeft plaatsgevonden bij jou thuis. Als dat geen naam mag hebben, is er iets anders aan de hand.

Soms is de oorzaak duidelijk, bijvoorbeeld de komst van een nieuw familielid. Soms ligt het minder voor de hand. Denk dan aan de vloerbedekking in hun favoriete kamer. Nieuwe meubels of zelfs het verschuiven ervan; ze zoeken dan een plek van herkenning op zoals jouw bed, die nog op dezelfde plek staat!

Kortom: alles wat anders is kan mogelijk het probleem veroorzaken. Wanneer je erachter komt wat dit is, begin dan met geruststellen. Ga bijvoorbeeld met hem spelen, of hem aaien op de plek des onheils. Net zolang totdat hij lekker gaat spinnen. Zo leert de kat dat er niets is om zich zorgen over te maken.

Het probleem: afwezigheid baasje

Katten hechten zich aan hun familie. Wanneer hun favoriete persoon afwezig is, zullen zij gestresst raken. Wanneer zij vervolgens op het bed plassen, doen zij dit niet uit wraak. Wat ze eigenlijk doen is zichzelf geruststellen door hun geur te mengen met de geur van hun afwezige eigenaar.

De oplossing

Thuisblijven met de kat is natuurlijk de beste optie. Maar dat kan nou eenmaal niet altijd. Als dit het geval is, helpt het verrijken van de omgeving van de kat hen bezig te houden in hun eentje. Zorg ervoor dat de kat voldoende mogelijkheden heeft om zelf te kunnen spelen. Geef ze speeltjes met kattensnoepjes, laat de radio aan staan en plaats een interessante krabpaal bij hun favoriete raam. Straf je kat in ieder geval nooit!

Het probleem: sociaal conflict

Als sociale dieren zijn katten het meest gelukkig wanneer ze met iedereen overweg kunnen in hun omgeving. Een conflict met een specifiek persoon in de familie is stressvol. Ook dit kan daarom leiden tot de inzet van katachtige methoden van conflictoplossing. In sommige gevallen betekent dit het plassen in bed van de wederpartij. Ook dit doen ze niet om gemeen te zijn of wraak te nemen. Ze doen het om hun eigen geur te mengen met de geur van de persoon wie hen lastig valt.

De oplossing

Deze specifieke persoon kan nieuw zijn in het huishouden of het lukt niet om net als anderen een band op te bouwen met de kat. Hoe dan ook, het probleem dat de kat continue op hun bed plast kan worden opgelost door de kat te laten zien dat deze persoon ook een vriend van je kat kan zijn. Probeer deze persoon de kat elke dag te laten voeden. Of laat hem/haar snoepjes geven en met ze spelen. Uiteindelijk zal je poes dan zien dat er helemaal geen conflict is. Het bedplassen zal dan stoppen.

Het probleem: een nieuwe kat

Hoera! Jullie hebben besloten om een nieuw kattenvriendje in huis te halen. Een schattige kitten of misschien al een volwassen kat. Misschien krijgt jullie nieuwe kitten ineens alle aandacht en dat kan ervoor zorgen dat jouw kat zich een beetje verwaarloosd voelt. Ze zullen hun territorium willen afbakenen en dat doen ze op plekken waar ze graag komen om de andere kat te laten weten: hey, dit is mijn plekje!

De oplossing

Het kan een paar dagen en soms zelfs een paar weken duren voordat katten volledig aan elkaar gewend zijn. 

Hoe introduceer je katten aan elkaar? Kort samengevat: begin met het introduceren van elkaaes geur aan zowel de nieuwe als oude kat, laat ze in eerste instantie op afstand kennismaken en geef ze vooral de tijd om elkaar te leren kennen. 

We snappen dat je de nieuwe kat of kitten op z’n gemak wilt stellen en dat je veel aandacht aan het beestje schenkt, maar vergeet niet ook die aandacht aan de kat te geven die als eerste in huis was. Je zult misschien wat overuren moeten draaien met knuffels en aandacht maar daarmee verhelp je wel dat jouw kat op bed blijft plassen.

De beste manieren om katten aan elkaar te laten wennen.

Bij stress vooral niet doen: straffen!

Het is natuurlijk heel erg vervelend dat jouw kat op bed plast en het is logisch dat je pis link kan worden als je ziet dat je hele bed (weer) verschoont moet worden. Toch heeft ‘straffen’ erg weinig zin. 

Het is een fabel dat het helpt om jouw kat met zijn gezicht in zijn eigen urine te duwen. Dit helpt echt niet en zal de kat alleen maar angstiger en onzekerder maken!

Katten reageren better op positieve affirmatie en daarbij probeert jouw kat met name te communiceren dat er iets mis is en/of dat ze gestrest zijn.

Boos worden zal jouw kat alleen nog maar onzekerder maken en er is zelfs een kans dat hun opstandige gedrag toeneemt. 

Hieronder nog een filmpje wat alle redenen van het bed plassen (en wat je eraan kunt doen) nog eens haarfijn uitlegd!

Laatste tips:

Hier nog een aantal laatste tips die je kunt proberen, wat de oorzaak van het plassen op bed ook is:

• Zet de kattenbak juist in de slaapkamer: het is misschien niet helemaal duidelijk waarom jouw kat op bed plast. In dat geval kun je de kattenbak verplaatsen naar de slaapkamer om te kijken of jouw kat dan wel op de bak gaat. Boek je positieve resultaten? Begin de kattenbak dan beetje voor beetje terug te verplaatsen naar de gewenste locatie, zodat je kat daar uiteindelijk weer aan gewend is.
• Gebruik een neuteraliserende spray op je bed: katten plassen nou eenmaal graag waar ze zich gemakkelijk voelen en ook op plekkenwaar ze hun geur achterlaten. Zorg ervoor dat je je bed goed reinigd en dat je een spray koopt zonder amaniak! Dat is een geur die voorkomt in kattenurine en we willen de plek niet nóg aantrekkelijker maken natuurlijk
• Spuit feromonen op je bed: feromonen zijn chemische signaalstoffen die dieren gebruiken om met elkaar te communiceren. Ze bakenenen hiermee bijvoorbeeld hun territorium af. Door deze op jouw bed te spuiten communiceer je dus in feite met je kat dat dit gebied als ‘bezet’ is door een ander dier. 

---